ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΒΕ
Από το 1982 έως τις αρχές του 2000 λειτουργούσε στο Ζιδάνι του νομού Κοζάνης η μεγαλύτερη εγκατάσταση εξόρυξης και επεξεργασίας αμιάντου της Ευρώπης
kzakinthinos@pegasus.gr
Στην ένταξη της τρίτης φάσης του έργου περιβαλλοντικής αποκατάστασης των Μεταλλείων Αμιάντου Βορείου Ελλάδος (ΜΑΒΕ) στο Ζιδάνι Κοζάνης μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη, προχωρεί το υπουργείο Περιβάλλοντος, διαθέτοντας κεφάλαια ύψους 17,6 εκατ. ευρώ.
Το έργο της ΜΑΒΕ, που αποτελεί το πιο μεγάλο έργο ειδικής περιβαλλοντικής αποκατάστασης στην Ελλάδα και ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη, αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2015, όπως ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σταύρος Καλαφάτης. «Εξαντλούμε όλες τις δυνατότητες για να τελειώσει το έργο, που είναι υψίστης σπουδαιότητας, μεγάλου βαθμού δυσκολίας και έχει ταλαιπωρήσει την περιοχή. Η δεύτερη φάση ολοκληρώνεται στους αμέσως επόμενους μήνες και για να ολοκληρωθεί πλήρως η αποκατάσταση «μπαίνουν» άλλα 17,6 εκατ. ευρώ από το ΥΠΕΚΑ, μέσω του Επιχειρησιακού μας Προγράμματος», τονίζει ο Στ. Καλαφάτης, υπογραμμίζοντας πως «η έκταση των ΜΑΒΕ θα χαρακτηρίζεται ως δασική έκταση για δημόσια χρήση.
Με έργα που θα επιτρέπουν την επισκεψιμότητα, δεδομένης της θέσης της κοντά στον Αλιάκμονα και την τεχνητή λίμνη Πολυφύτου. Πάνω από όλα θέλουμε να εξασφαλίσουμε ότι όλα θα γίνουν όπως πρέπει για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Αλλά και την ανάπτυξη της περιοχής». Από το 1982 έως τις αρχές του 2000 λειτουργούσε στο Ζιδάνι του νομού Κοζάνης η μεγαλύτερη εγκατάσταση εξόρυξης και επεξεργασίας αμιάντου της Ευρώπης. Οι εργασίες εξόρυξης και επεξεργασίας αμιάντου στο Ζιδάνι διεκόπησαν μετά από κήρυξη πτώχευσης των εταιρειών εκμετάλλευσης «Μεταλλεία Αμιάντου Βορείου Ελλάδος» (ΜΑΒΕ), και «Ελληνικός Αμίαντος» (Ε.Α.), θυγατρικές της ΕΤΒΑ Bank. Το Μάρτιο του 2002 υπεγράφη σύμβαση παραχώρησης χρήσης του ακινήτου ανάμεσα στα«ΜΑΒΕ», τον «Ελληνικό Αμίαντο», την ΕΤΒΑ Bank και τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης, σύμφωνα με την οποία: τα «ΜΑΒΕ» και ο «Ελληνικός Αμίαντος» παραχωρούν κατά χρήση για χρονικό διάστημα τριάντα ετών προς την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης περιοχή έκτασης περίπου 4.150 στρεμμάτων, στην οποία βρίσκονται οι εν λόγω εγκαταστάσεις εξόρυξης και επεξεργασίας αμιάντου και τεράστιες αποθέσεις εξορυκτικού αμιαντούχου υλικού (περίπου 3 εκατ. m3).
Οι τρεις φάσεις
Ο σχεδιασμός του έργου περιλαμβάνει τρεις φάσεις υλοποίησης. Συγκεκριμένα:
1η φάση. Η πρώτη φάση του έργου για την περιβαλλοντική αποκατάσταση και εξυγίανση περίπου 320 στρεμμάτων αποθέσεων λεπτόκοκκου εξορυκτικού υλικού, που προήλθαν από το εργοστάσιο επεξεργασίας αμιάντου της «ΜΑΒΕ», έχει ήδη ολοκληρωθεί, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλον 2000-2006 (Γ΄ ΚΠΣ), με συνολικό προϋπολογισμό 6,8 εκατ. ευρώ.
Οι εργασίες αφορούσαν εκσκαφές και επιχώσεις στις αποθέσεις για τη δημιουργία βαθμίδων στα υπάρχοντα πρανή, κατασκευή βαθμίδων επικοινωνίας (δρόμους), διευθέτηση ρέματος, υδραυλικά και αντιπλημμυρικά έργα για την αποφυγή διαβρωτικών φαινομένων, σύστημα περιβαλλοντικής παρακολούθησης και κατασκευή περιμετρικής περίφραξης.
Επειδή το έργο θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο και προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων και της καλής ποιότητας του έργου έχει προβλεφθεί, με δαπάνες του ΕΠΠΕΡ, και τεχνικός σύμβουλος για την τεχνική - επιστημονική υποστήριξη του έργου.
2η φάση. Η δεύτερη φάση του έργου αφορά: α) στο υπόλοιπο τμήμα των αποθέσεων (432,9 στρέμματα), κυρίως από χοντρόκοκκο εξορυκτικό υλικό (σκύρα), β) στο μεταλλείο και γ) στις οριζόντιες επιφάνειες (257 στρέμματα). Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 14,1 εκατ. ευρώ, εντάχθηκε στο ΕΠΠΕΡΑΑ (αρ. αποφ. 169099/1-10-2009) και ολοκληρώνεται στους αμέσως επόμενους μήνες. Οι εργασίες ολοκλήρωσης της αποκατάστασης των αποθέσεων του εργοστασίου, καθώς και των υπόλοιπων αποθέσεων μέχρι αυτών του μεταλλείου αφορούν εκσκαφές και επιχώσεις για τη δημιουργία βαθμίδων στα υπάρχοντα πρανή των αποθέσεων, καθώς και αντιδιαβρωτικά έργα στα διαμορφωμένα πρανή, υδραυλικά έργα αποστράγγισης των ομβρίων νερών που συγκεντρώνονται στο υφιστάμενο στα ανατολικά ρέμα. Τα έργα αυτά θα προστατεύουν από τη διάβρωση τα διαμορφωμένα στο ανατολικό τμήμα με βαθμίδες πρανή. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2015.
3η φάση. Η τρίτη φάση του έργου περιλαμβάνει την ολοκλήρωση αποκατάστασης των εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου των «ΜΑΒΕ», τις εργασίες αποκατάστασης στο εργοστάσιο παραγωγής μαζί με τις βοηθητικές εγκαταστάσεις, τον καθαρισμό από αμίαντο όλων των κτιριακών εγκαταστάσεων, την συλλογή του αμιάντου και τη δημιουργία χώρου υγειονομικής ταφής (ΧΥΤΑΜ) με την απόθεση των υλικών καθαρισμού και την επανένταξη του χώρου στο περιβάλλον της μολυσμένης περιοχής από την εξόρυξη του αμιάντου τα προηγούμενα χρόνια.
Στο πλαίσιο αυτό, έχει υπογραφεί Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κοζάνης και του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος με τίτλο: «Έρευνα για την αποκατάσταση των αποθέσεων του μεταλλείου των ΜΑΒΕ». Στις κτιριακές εγκαταστάσεις παραμένουν περισσότεροι από 50.000 τόνοι αμιάντου, οι οποίοι μετά την στερεοποίησή του θα φθάνουν περίπου στους 120.000 τόνους, ενώ κατά τη διάρκεια προηγούμενου πιλοτικού προγράμματος (LIFE - Asbestmine) τα έργα που εκτελέστηκαν περιλάμβαναν την εξυγίανση περιοχών του ορυχείου που περιείχαν διάσπαρτους σωρούς καθαρού αμιάντου και τη διάθεσή τους (ταφή) σε πιλοτικό ΧΥΤ Αμιάντου (σε επιλεγμένη θέση του ορυχείου) μικρής ποσότητας (300 τόν.) αμιαντούχων υλικών, που είχαν στερεοποιηθεί. Η επέκταση και η λειτουργία της Μονάδας αυτής αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη συνέχιση και ολοκλήρωση της εξυγίανσης μέχρι να επιτευχθεί η πλήρης αποκατάσταση, αφού η μεταφορά τσιμεντοποιημένων αποβλήτων μεικτού βάρους 120.000 τόνων (από τις κτιριακές εγκαταστάσεις) σε άλλο χώρο εκτός των «ΜΑΒΕ» θα δημιουργούσε τεράστιο κόστος, σε βαθμό που θα έκανε αδύνατη τη σχεδίαση του έργου.
Ολοκλήρωση των φάσεων
Με την ολοκλήρωση και των τριών φάσεων του έργου διασφαλίζεται η υγεία των περιοίκων από καρκινογενείς παθήσεις που προκαλούνται από τις αιωρούμενες ίνες του αμιάντου αλλά και η προστασία του υδάτινου δυναμικού της λίμνης Πολυφύτου και του ποταμού Αλιάκμονα από πιθανές επιδράσεις επ' αυτών, της ρυπασμένης περιοχής του εργοστασίου των πρώην «ΜΑΒΕ». Ολη η έκταση των ΜΑΒΕ θα χαρακτηρίζεται ως δασική έκταση για δημόσια χρήση.
Στα αμέσως επόμενα χρόνια και ύστερα από συστηματικές μετρήσεις περιβαλλοντικών παραμέτρων σε διάφορους φυσικούς αποδέκτες (αέρα, έδαφος κ.λπ.) θα μπορούν να υλοποιηθούν έργα ανάδειξης και επισκεψιμότητας της περιοχής, δεδομένης της θέσης της, η οποία όπως προαναφέρθηκε γειτνιάζει με τον ποταμό Αλιάκμονα και την τεχνητή λίμνη Πολυφύτου.
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου