Είναι πια γνωστό σε όλους μας, ότι η δίαιτα και η διατροφή παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των δοντιών, των ούλων, στην ακεραιότητα των στοματικών ιστών, στην υγεία των οστών, αλλά και στην πρόληψη και αντιμετώπιση ασθενειών που αφορούν τη στοματική κοιλότητα.
Αν και η δίαιτα και η διατροφή επηρεάζουν τη στοματική κοιλότητα, είναι πιθανό να συμβεί και το αντίθετο. Δηλαδή η κατάσταση της στοματικής κοιλότητας μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του ατόμου να καταναλώνει μία επαρκή δίαιτα και να προσλάβει την απαιτούμενη ποσότητα θρεπτικών συστατικών. Η απώλεια δοντιών είναι κοινή επίσης σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω και μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στην πρόσληψη τροφής.
Επιπλέον, αρκετές χρόνιες και οξείες ασθένειες μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα κατανάλωσης τροφής. Ο μη σωστά ρυθμιζόμενος διαβήτης μπορεί να οδηγήσει στο σύνδρομο καψίματος της γλώσσας, ξηροστομίας τα οποία περιορίζουν την ικανότητα κατανάλωσης τροφής και όρεξης.
Διατροφικοί παράγοντες στην ανάπτυξη των δοντιών
Η πρωταρχική ανάπτυξη των δοντιών ξεκινά στον 2ο με 3ο μήνα της κύησης. Η σχηματοποίηση των οστών ξεκινά στον 4ο μήνα της κύησης και συνεχίζεται μέχρι την προεφηβική ηλικία. Τα μητρικά θρεπτικά συστατικά πρέπει επομένως να παρέχουν τα κατάλληλα δομικά υλικά για την σωστή ανάπτυξη των δοντιών των βρεφών.
Τερηδόνα
Τερηδόνα είναι μία φλεγμονώδης ασθένεια στην οποία οι μεταβολίτες οργανικών οξέων που παράγονται από τον μεταβολισμό των μικροοργανισμών του στόματος οδηγούν σε σταδιακή απώλεια των ιχνοστοιχείων του σμάλτου των δοντιών, η οποία ακολουθείται από ραγδαία πρωτεολυτική καταστροφή της δομής των δοντιών.
Η αιτιολογία είναι πολυσύνθετη και πρέπει να υπάρχουν ταυτόχρονα: (1) μία ευαίσθητη επιφάνεια δοντιών, (2) μικροοργανισμοί όπως ο streptococcus mutans στο στοματικό περιβάλλον, (3) υδατάνθρακές που διασπώνται εύκολα στη δίαιτα και οι οποίοι αποτελούν μεταβολικό υπόστρωμα για τους μικροοργανισμούς, (4) η χρονική διάρκεια που μένουν τα βακτήρια στο στόμα ώστε να μεταβολίσουν τους υδατάνθρακες να παράγουν οξέα και να προκαλέσουν την πτώση του PH του σιέλου κάτω από 5.5.
Τα τρόφιμα που περιέχουν ζυμώσιμους υδατάνθρακες, όταν έρχονται σε επαφή με τους μικροοργανισμούς του στόματος μπορούν να προκαλέσουν τη πτώση του PH του σιέλου κάτω από 5.5 ή λιγότερο και να προκαλέσουν τη διαδικασία της τερηδόνας. Τα τρόφιμα που δεν συνεισφέρουν στη διάβρωση και δεν μεταβολίζονται από μικροοργανισμούς είναι τα πρωτεϊνούχα όπως το κρέας, τα πουλερικά, τα αυγά, το ψάρι και τέλος τα λίπη και οι τσίχλες χωρίς ζάχαρη. Τα τρόφιμα που εμποδίζουν τα βακτήρια να αναγνωρίζουν τα τρόφιμα που προκαλούν τερηδόνα οι τσίχλες με ξυλιτόλη και τα τυριά όπως το π.χ το Cheddal.
Μικροοργανισμοί και Υποστρώματα
Διάφοροι μικροοργανισμοί είναι ικανοί να ζυμώνουν τους διαιτητικούς υδατάνθρακες. Οι υδατάνθρακες που ζυμώνονται αποτελούν ιδανικά υποστρώματα για τον μεταβολισμό των βακτηρίων. Τα οξέα που παράγονται από το μεταβολισμό τους προκαλούν μια πτώση στο PH του σιέλου κάτω από 5.5 δημιουργώντας έτσι κατάλληλο περιβάλλον για τη διάβρωση. Με βάση τις διαιτητικές οδηγίες και την πυραμίδα της διατροφής συστήνεται μία υψηλή σε υδατάνθρακες δίαιτα. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους άπειρους παράγοντες που επηρεάζουν την πιθανότητα για βακτηριακή δράση στους υδατάνθρακες και να οδηγήσουμε τα άτομα να ακολουθούν μία σωστή δίαιτα και τους κανόνες της στοματικής υγιεινής ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση της στοματικής τους υγείας.
Οι ζυμώσιμοι υδατάνθρακες συναντώνται στην ομάδα του ψωμιού-αμύλου, των φρούτων, των γαλακτοκομικών προϊόντων, στη ζάχαρη και στα γλυκά. Τα φρούτα με υψηλό περιεχόμενο νερού όπως τα πεπόνια προκαλούν χαμηλότερη πιθανότητα για ανάπτυξη τερηδόνας από ότι άλλα όπως οι μπανάνες και τα αποξηραμένα φρούτα. Τα φρουτοποτά, ροφήματα με προσθήκη ζάχαρης, τα επιδόρπια, τα μπισκότα, οι καραμέλες και τα προϊόντα ζαχαροπλαστικής μπορεί να προκαλέσουν τερηδόνα, όπως επίσης και τα γαλακτοκομικά προϊόντα στα οποία έχει γίνει προσθήκη φρουκτόζης, σουκρόζης και άλλων ζαχάρων.
Γράφει η Κωνσταντίνα Παπαδημητρίου Διαιτολόγος - Διατροφολόγος,MSc (www.diatrofi.gr)
πηγή
Επιπλέον, αρκετές χρόνιες και οξείες ασθένειες μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα κατανάλωσης τροφής. Ο μη σωστά ρυθμιζόμενος διαβήτης μπορεί να οδηγήσει στο σύνδρομο καψίματος της γλώσσας, ξηροστομίας τα οποία περιορίζουν την ικανότητα κατανάλωσης τροφής και όρεξης.
Διατροφικοί παράγοντες στην ανάπτυξη των δοντιών
Η πρωταρχική ανάπτυξη των δοντιών ξεκινά στον 2ο με 3ο μήνα της κύησης. Η σχηματοποίηση των οστών ξεκινά στον 4ο μήνα της κύησης και συνεχίζεται μέχρι την προεφηβική ηλικία. Τα μητρικά θρεπτικά συστατικά πρέπει επομένως να παρέχουν τα κατάλληλα δομικά υλικά για την σωστή ανάπτυξη των δοντιών των βρεφών.
Τερηδόνα
Τερηδόνα είναι μία φλεγμονώδης ασθένεια στην οποία οι μεταβολίτες οργανικών οξέων που παράγονται από τον μεταβολισμό των μικροοργανισμών του στόματος οδηγούν σε σταδιακή απώλεια των ιχνοστοιχείων του σμάλτου των δοντιών, η οποία ακολουθείται από ραγδαία πρωτεολυτική καταστροφή της δομής των δοντιών.
Η αιτιολογία είναι πολυσύνθετη και πρέπει να υπάρχουν ταυτόχρονα: (1) μία ευαίσθητη επιφάνεια δοντιών, (2) μικροοργανισμοί όπως ο streptococcus mutans στο στοματικό περιβάλλον, (3) υδατάνθρακές που διασπώνται εύκολα στη δίαιτα και οι οποίοι αποτελούν μεταβολικό υπόστρωμα για τους μικροοργανισμούς, (4) η χρονική διάρκεια που μένουν τα βακτήρια στο στόμα ώστε να μεταβολίσουν τους υδατάνθρακες να παράγουν οξέα και να προκαλέσουν την πτώση του PH του σιέλου κάτω από 5.5.
Τα τρόφιμα που περιέχουν ζυμώσιμους υδατάνθρακες, όταν έρχονται σε επαφή με τους μικροοργανισμούς του στόματος μπορούν να προκαλέσουν τη πτώση του PH του σιέλου κάτω από 5.5 ή λιγότερο και να προκαλέσουν τη διαδικασία της τερηδόνας. Τα τρόφιμα που δεν συνεισφέρουν στη διάβρωση και δεν μεταβολίζονται από μικροοργανισμούς είναι τα πρωτεϊνούχα όπως το κρέας, τα πουλερικά, τα αυγά, το ψάρι και τέλος τα λίπη και οι τσίχλες χωρίς ζάχαρη. Τα τρόφιμα που εμποδίζουν τα βακτήρια να αναγνωρίζουν τα τρόφιμα που προκαλούν τερηδόνα οι τσίχλες με ξυλιτόλη και τα τυριά όπως το π.χ το Cheddal.
Μικροοργανισμοί και Υποστρώματα
Διάφοροι μικροοργανισμοί είναι ικανοί να ζυμώνουν τους διαιτητικούς υδατάνθρακες. Οι υδατάνθρακες που ζυμώνονται αποτελούν ιδανικά υποστρώματα για τον μεταβολισμό των βακτηρίων. Τα οξέα που παράγονται από το μεταβολισμό τους προκαλούν μια πτώση στο PH του σιέλου κάτω από 5.5 δημιουργώντας έτσι κατάλληλο περιβάλλον για τη διάβρωση. Με βάση τις διαιτητικές οδηγίες και την πυραμίδα της διατροφής συστήνεται μία υψηλή σε υδατάνθρακες δίαιτα. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους άπειρους παράγοντες που επηρεάζουν την πιθανότητα για βακτηριακή δράση στους υδατάνθρακες και να οδηγήσουμε τα άτομα να ακολουθούν μία σωστή δίαιτα και τους κανόνες της στοματικής υγιεινής ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση της στοματικής τους υγείας.
Οι ζυμώσιμοι υδατάνθρακες συναντώνται στην ομάδα του ψωμιού-αμύλου, των φρούτων, των γαλακτοκομικών προϊόντων, στη ζάχαρη και στα γλυκά. Τα φρούτα με υψηλό περιεχόμενο νερού όπως τα πεπόνια προκαλούν χαμηλότερη πιθανότητα για ανάπτυξη τερηδόνας από ότι άλλα όπως οι μπανάνες και τα αποξηραμένα φρούτα. Τα φρουτοποτά, ροφήματα με προσθήκη ζάχαρης, τα επιδόρπια, τα μπισκότα, οι καραμέλες και τα προϊόντα ζαχαροπλαστικής μπορεί να προκαλέσουν τερηδόνα, όπως επίσης και τα γαλακτοκομικά προϊόντα στα οποία έχει γίνει προσθήκη φρουκτόζης, σουκρόζης και άλλων ζαχάρων.
Γράφει η Κωνσταντίνα Παπαδημητρίου Διαιτολόγος - Διατροφολόγος,MSc (www.diatrofi.gr)
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου