Η επίδραση του φωτός στον ύπνο μας.

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι χωρίς το φώς δεν θα υπήρχε ζωή στο πλανήτη μας. Ο άνθρωπος όπως και οι περισσότεροι φυτικοί και ζωικοί οργανισμοί είναι φτιαγμένοι για να ζουν σε συνθήκες φυσικού φωτός. Το φώς παρέχει, μια από τις ποιο σημαντικές αισθήσεις του ανθρώπου, την όραση. Ακόμα, συμβάλει στην διεκπεραίωση πολλών χημικών διεργασιών στον ανθρώπινο σώμα.

Ωστόσο, την σημερινή εποχή ο άνθρωπος βομβαρδίζεται συνεχώς από πηγές τεχνητού φωτός. Τηλεοράσεις, κινητά, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, είναι μόνο κάποια παραδείγματα. Πόσο επηρεάζει λοιπόν, η χρήση αυτών των συσκευών την ποιότητα και την λειτουργικότητα της ζωής του ανθρώπου; Αναφερόμενοι κυρίως στον ύπνο του. Ποια η σχέση του φωτός με την αϋπνία; Πόση ώρα θα πρέπει να έχει μεσολαβήσει μεταξύ έκθεσης στο φωτός και ύπνου;

Αρχικά, για να απαντήσουμε αυτά τα ερωτήματα θα πρέπει να συζητήσουμε την διαδικασία του ύπνου, αυτού καθεαυτού. Δύο είναι οι κύριες λειτουργίες του οργανισμού που συμβάλουν στον ύπνο. Αυτές είναι η ομοιόσταση και ο κιρκάδιος ρυθμός. Ομοιόσταση είναι το σύνολο των χημικών διαδικασιών που συμβαίνουν στο σώμα μας. Και ο κιρκάδιος ρυθμός αποτελεί οποιοδήποτε λειτουργία στο εσωτερικό περιβάλλον του ανθρώπου που παρουσιάζει περιοδική μεταβολή μέσα σε ένα 24ωρο (πχ ύπνος).

Ποια είναι λοιπόν η σχέση του φωτός με τον ύπνο μας;

Όπως γνωρίζουμε τα μάτια μας αντιλαμβάνονται τις διάφορες πηγές φωτός, και μέσω του οπτικού νεύρου, οι πληροφορίες μεταφέρονται στον εγκέφαλο και συγκεκριμένα σε ένα σημείο ακριβώς πάνω από τον υποθάλαμο, ονομαζόμενο οπτικό χίασμα. Αυτό το σημείο ελέγχει τον κιρκάδιο ρυθμό και γενικότερα διάφορες άλλες διαδικασίες (πχ ομοιόσταση) βασιζόμενο κυρίως στην ποσότητα και το είδος φωτός που λαμβάνει. Ποιο συγκεκριμένα, η έκθεση στο φως μειώνει την επιθυμία για ύπνο. Η πρωινή έκθεση στο φως του ηλίου μας βοηθά να ξυπνήσουμε το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με την έκθεση σε τεχνητό φως.

Με βάση μελέτες επιστημόνων, έχει αποδειχτεί ότι η βραδινή έκθεση στο φώς και μάλιστα κυρίως στο μπλε φωτισμό επηρεάζει τον κιρκάδιο ρυθμό και περιορίζει την παραγωγή της μελατονίνης, της κυριότερης ορμόνης στον ανθρώπινο οργανισμό που καθορίζει την διαδικασία του ύπνου. Παρόμοια δράση έχει και η καφεΐνη, στο νευρικό μας σύστημα.

Ως εκ τούτου, προτείνεται οι αποφυγή της χρήσης οποιασδήποτε ηλεκτρονικής συσκευής που εκπέμπει τεχνητό φώς, για τουλάχιστον μια ώρα πριν την κατάκλιση. Σαφώς, ή επιρροή του φωτός στην διαδικασία του ύπνου διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο δεδομένου ότι βασίζεται σε έναν μεγάλο βαθμό σε γενετικά στοιχεία. Ωστόσο, σε περίπτωση ύπαρξης προβλημάτων αϋπνίας, ένας εύκολα ρυθμιζόμενος παράγοντας είναι η αποφυγή έκθεσης σε πηγές φωτός.

Η καλή ποιότητα ύπνου, προσφέρει πολλά στον άνθρωπο. Καλή σωματική και ψυχική υγεία, διάθεση και γενικότερα ισορροπημένη καθημερινή ζωή είναι μόνο κάποια από αυτά. Καθώς επίσης είναι γνωστές οι κακές επιδράσεις της παρατεταμένης έκθεσης στο φως .

Λιγότερος φωτισμός, καλύτερος ύπνος, καλύτερη διάθεση.

Χ. Καραουλάνη- Φοιτήτρια Ιατρικής.

πηγή