Αποκαθήλωση του... εθνικού ποτού της φούσκας . Πτώση στο ουίσκι – Στροφή στο «χύμα»

Του Γιαννη Ελαφρου
Πριν από δέκα χρόνια είχε σχεδόν γίνει το… εθνικό μας ποτό, καθώς η κατανάλωση ουίσκι στην Ελλάδα συγκρινόταν με αυτή της Σκωτίας! Σήμερα η λιτότητα και η νέα φτώχεια σε συνδυασμό με τη βαρύτατη φορολόγηση των «σκληρών ποτών» συρρικνώνει την κατανάλωση εμφιαλωμένων αλκοολούχων ποτών, αποκαθηλώνει τον «βασιλιά ουίσκι» και φέρνει στο προσκήνιο τα «χύμα ποτά».
«Είναι ζήτημα εάν πουλάμε ένα μπουκάλι ουίσκι την εβδομάδα πια. Ο κόσμος στρέφεται μαζικά στο χύμα κρασί, ενώ πολύ μεγάλη είναι η άνοδος του χύμα τσίπουρου», μας λέει ο κ. Αποστόλης Παπαγγελής, συνιδιοκτήτης του οινοπωλείου «Διόνυσος», στην Αγία Μαρίνα της Ηλιούπολης. «Η μεγάλη στροφή ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια, στις αρχές του 2011. Από τότε η ποσότητα χύμα τσίπουρου που πουλάμε έχει αυξηθεί έως και 50%, ενώ τουλάχιστον 20% είναι η άνοδος του χύμα κρασιού.
Είναι εντυπωσιακό ειδικά για το τσίπουρο, που ήταν ένα ξεχασμένο ποτό, δεν το έπιναν πια ούτε οι μεγάλης ηλικίας στην πόλη, ενώ στους νέους ήταν άγνωστο. Τώρα είναι μεγάλη η αύξησή του και στις νεαρές ηλικίες, ενώ ανοδική είναι η κατανάλωση και στα νεανικά τσιπουράδικα». Επιστροφή στο χύμα λοιπόν, επιστροφή πολλές δεκαετίες πίσω. Επιστροφή όμως και σε παραδοσιακά ποτά, όπως το τσίπουρο, η τσικουδιά και το ντόπιο κρασί, μια επιστροφή λόγω ανάγκης, που έχει θετικά αλλά και κινδύνους.
Ο τρόπος ζωής Η κρίση αποτυπώνεται χαρακτηριστικά (και) στην κατανάλωση εμφιαλωμένου αλκοόλ. Σύμφωνα με έρευνα του ΙΟΒΕ το 2005 πουλήθηκαν στην Ελλάδα 96,1 εκατομμύρια φιάλες οινοπνευματωδών ποτών. Την τριετία 2006 - 2008 παρουσιάζεται μια ελαφρά ετήσια πτώση (περίπου 1,2%), μάλλον αποτέλεσμα αλλαγών στον τρόπο ζωής, που διαμορφώνει την κατανάλωση στα 92,6 εκατ. φιάλες. Το πρώτο σαφές μήνυμα έρχεται το 2009, με πτώση 5,1%, ενώ το 2010 σημειώνεται η πρώτη βουτιά στα 72,1 εκατομμύρια φιάλες (-17,9%). Η έρευνα του ΙΟΒΕ είχε στοιχεία μόνο για το πρώτο τετράμηνο του 2011, που κατέγραφε ακόμα μεγαλύτερη πτώση (-21,7%), ενώ παράγοντες της αγοράς υπολογίζουν ότι το 2011 η κατανάλωση δεν ξεπέρασε τα 60 εκατ. φιάλες. Νέα βουτιά, ίσως και πάνω από 20%, υπολογίζεται για το 2012, δηλαδή στα 48 εκατ. φιάλες, τις μισές σε σχέση με το 2006!
Η πτώση από την κορυφή κάνει πιο μεγάλο πάταγο, έτσι και το ουίσκι παρουσίασε την πιο μεγάλη υποχώρηση, καθώς συνδέεται και με την κρίση στις «μεγάλες πίστες» και γενικά στα νυχτερινά μαγαζιά που καταναλωνόταν ουίσκι. Το ποτό που είχε φτάσει να είναι πρωταθλητής, με μερίδια από 32% - 42% της συνολικής κατανάλωσης (ανάλογα με την έρευνα). Τώρα, έχει απώλειες σχεδόν 25% το έτος από το 2010 και μετά. Αντίστοιχα, το 2010 τα λευκά ποτά (βότκα, ρούμι κ.λπ.) έχασαν 13%, το ούζο 6%, το κρασί 5% (εμφιαλωμένο) και η μπίρα 1,7%.
Αύξηση ΦΠΑ Η στροφή στα χύμα ποτά είναι αποτέλεσμα και της μεγάλης αύξησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, ο οποίος στις αρχές του 2009 αυξήθηκε 125%, ενώ σε αυτήν προστέθηκε και η μεγάλη αύξηση του ΦΠΑ. Από τον ΕΦΚ απαλλάσσεται μόνο το κρασί, ενώ τα εγχώρια αποστάγματα (ούζο, τσίπουρο κ.λπ.) έχουν τον μικρό φόρο των εισαγόμενων και η μπίρα το 25%.
Σε αυτές τις συνθήκες το χύμα κρασί ή τσίπουρο μοιάζει για ολοένα περισσότερους ως η αναγκαία λύση. Είναι χαρακτηριστικό ότι τη στιγμή που ένα μπουκάλι ουίσκι 0,7 του λίτρου κοστίζει από 16 - 18 ευρώ, η αντίστοιχη ποσότητα χύμα τσίπουρου (με τους ίδιους βαθμούς αλκοόλ) κυμαίνεται από 3 - 5,5 ευρώ. Αλλά ακόμα και στο κρασί, που οι τιμές των εμφιαλωμένων είναι πολύ πιο προσιτές, το χύμα μπορεί να κοστίζει και στη μισή τιμή των φθηνών φιαλών.
Το χύμα βεβαίως δεν μπορεί να μας βρίσκει… χύμα. Θέλει προσοχή και έλεγχο. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Αποσταγμάτων & Οινοπνευματωδών Ποτών (ΣΕΑΟΠ) έχει καταγγείλει λαθρεμπόριο τσίπουρου, σημειώνοντας πως υπάρχουν πρακτικές στην παρασκευή του που μπορεί να το κάνουν επικίνδυνο για την υγεία.
πηγή